(Prijs)berekeningen in de horeca

Het succes van je horecazaak draait niet alleen om lekker eten en drinken en goede service. Zonder de juiste prijsberekeningen en marges kun je ondanks volle tafels veel inkomsten mislopen. Maar hoe bereken je die winstmarges en verkoopprijzen?

Bereken je kostprijs

Meer grip op je marges? Pas als je weet wat een gerecht jou kost, weet je wat je minimaal moet terugverdienen om winst te maken. Die kostprijs bestaat uit meer dan alleen de inkoopprijs van de ingrediënten per gerecht. Met deze 3 stappen bereken je de kostprijs.  

Om de kosten per portie te berekenen maak je eerst een lijst van alle ingrediënten per gerecht. Vervolgens deel je de inkoopprijs van een ingrediënt door de hoeveelheid in de verpakking. Dit vermenigvuldig je daarna met de hoeveelheid die je in het gerecht gebruikt.

Rekenvoorbeeld voor een gerecht Romige kip met kokos en rijst :

Kipfilet: portie à 200 gram (€ 10 per pak à 1kg = € 2,00 per portie)

Rijst: portie à 100 gram (€ 10 per zak à 5 kg = € 0,20 per portie)

Kokosmelk: portie à 50 ml (€ 3 per pak à 1 liter = € 0,15 per portie)

Kruiden en olie (geschat € 0,10 per portie)

Totale inkoopkosten: € 2,45

De gemiddelde wastemarge kun je instellen op 5% van de totale inkoopkosten.

Kosten voor waste en (snij)afval: 5% van € 2,45 = € 0,13

De gemiddelde personeelskosten per gerecht ligt tussen de 25-35% van de inkoopkosten.

Personeelskosten: 30% van € 2,45 = € 0,75

De uiteindelijke inkoopkosten + afvalmarge + personeelskosten is de kostprijs per gerecht.

In dit geval dus: € 2,45 + € 0,13 + € 0,75 = je kostprijs per gerecht is € 3,33

Nu je weet wat de kostprijs per gerecht is, heb je een beter idee voor welke prijs je het gerecht minimaal moet aanbieden om uit de kosten te komen.

Vind je het lastig om de kostprijs écht nauwkeurig te berekenen? In de   Zin-training Menucalculatie en –engineering leer je hoe je dit precies aanpakt.  

Bereken je verkoopprijs

Als je inzicht in je kostprijs hebt, kun je uitrekenen wat de verkoopprijs moet zijn om een gezonde winstmarge te behalen. De brutowinstmarge ligt voor de horeca tussen de 65% en 75%. Houd dat in gedachten bij het bepalen van je verkoopprijzen.

Er zijn drie manieren om je verkoopprijs te bepalen. In de voorbeelden houden we een gezonde winstmarge van 70% aan.

Wanneer je de prijs bepaalt op basis van je kosten heet dit een kostengeoriënteerde prijsstrategie. Dit houdt in dat je je kostprijs verhoogt met een winstopslag. Denk hierbij ook aan de btw. Als de kostprijs van een kop koffie bijvoorbeeld € 0,65 is, en je streeft naar een brutowinstmarge van 70%, bereken je de verkoopprijs met de volgende formule:

Stel we zouden deze formule voor een kop koffie inzetten, dan ziet dat er als volgt uit.

Rekenvoorbeeld kop koffie

  • Kostprijs per gerecht: € 0,65
  • BTW: 9%
  • Gewenste winstmarge: 70%

Bij de vraaggeoriënteerde prijsstrategie kijk je wat gasten bereid zijn te betalen. Op basis van dat bedrag reken je terug of je met die verkoopprijs je kosten kunt dekken. Dit heet ook wel backward pricing. Je gebruikt daarvoor onderstaande formule.

Stel we zouden deze formule voor een voorgerecht inzetten, dan zou dat als volgt uitzien.

Rekenvoorbeeld voorgerecht

  • Verkoopprijs: € 12,50
  • BTW: 9%
  • Gewenste winstmarge: 70%

Je ziet dan dat je bij een vraagprijs van € 12,50 en een gewenste brutowinstmarge van 70% uitkomt op een kostprijs van € 3,44. Is jouw kostprijs hoger? Dan zul je een hogere vraagprijs moeten hanteren, kleinere porties moeten serveren óf genoegen moeten nemen met een lagere winstmarge. de portionering aan moeten passen.

Een andere mogelijkheid is om je prijzen af te stemmen op vergelijkbare horecazaken in de buurt. Dezelfde prijs vragen voorkomt een prijzenoorlog, een hogere prijs vragen kan alleen als je echt iets unieks biedt zoals een bijzondere locatie of een uniek product. Reken wel goed uit welke winstmarge je overhoudt, wanneer je voor deze manier van prijs berekenen gaat.  

Bereken je winstmarge

Hoe winstgevend is jouw horecazaak? Om dat te berekenen, reken je eerst de brutowinstmarge uit: dat wat overblijft van je omzet na aftrek van de inkoopkosten. Voor de horeca ligt een gezonde winstmarge tussen de 65% en 75%. Voor dranken ligt dit gemiddeld op 85%. Hoe hoog jouw brutowinstmarge is, bereken je aan de hand van deze formule:

  • Brutowinstmarge = (omzet excl. btw – inkoopkosten) / omzet excl. btw
  • Stel een restaurant zet 80.000 euro om en de inkoopkosten zijn 22.000 euro, dan is de brutowinst: (€ 80.000 - € 22.000) / € 80.000 = 72%

Maar hoeveel houd je nu écht over? Dat ontdek je door de nettomarge te berekenen. Dat is wat overblijft van je omzet na aftrek van álle kosten, inclusief inkoop, personeel, huur, energie en belastingen. Met deze formule bereken je je nettomarge:

  • Nettowinstmarge = (omzet excl. btw - alle kosten) / omzet excl. btw
  • Bij een omzet van 80.000 euro en 76.500 euro aan totale kosten, is de nettowinst 3.500 euro
  • De nettowinstmarge is dan 4,38%

De gemiddelde nettowinstmarge in de horeca ligt tussen 3% en 5%, maar verschilt per soort horecazaak. Een fastfoodrestaurant of foodtruck (6-9%) heeft lagere kosten en scoort doorgaans hoger dan een full service-restaurant (3-5%).

horeca kengetallen 2025

Bereken de omzet per gast

Naast je totale omzetcijfers en winstmarges is het handig om te weten hoeveel je gemiddeld per gast verdient. Dat bereken je met deze formule:

    Gemiddelde omzet per klant = omzet incl. btw / aantal couverts

Door dit per maand te berekenen, ontdek je patronen en daar kun je jouw inkoop en verkooptechnieken op aanpassen. Moet het bonbedrag volgens jou omhoog? Overweeg dan een andere indeling van je menukaart, slimme (online) marketing en meer upselling en cross-selling aan tafel.

horeca kengetallen 2025

Stuur op kengetallen

Voor een gezonde zaak is het essentieel om regelmatig (wekelijks of minstens maandelijks) de belangrijkste horecakengetallen te checken. Horeca kengetallen zijn cijfers waarmee je kunt zien hoe goed jouw zaak draait en waar je afwijkt van het gemiddelde in de horecabranche. Door jouw cijfers te vergelijken met andere bedrijven ontdek je waar je goed scoort en wat beter kan. Monitor niet alleen je omzet, maar ook je brutowinstmarge, personeelskosten, omloopsnelheid en tafelbezetting. Zo kun je ook direct bijsturen als je merkt dat de gemiddelde marge te laag is. Leer hier meer over in de training Horeca Kengetallen.

horeca kengetallen 2025

Ook interessant voor jou?

  • Menucalculatie

    Optimaliseer je menukaart met slimme menucalculatie. Behaal meer winst met tips, tools en advies voor kostenbeheersing in jouw horecazaak.

  • Kengetallen

    Hoe houd je je horecazaak financieel gezond, terwijl je lasten hoger zijn dan ooit? Duik in de kengetallen.

  • Efficiënt werken

    Verbeter de efficiëntie in jouw horecazaak met slimme tips en tools. Bespaar tijd, verlaag kosten en verhoog de productiviteit van je team.

  • Personeel

    Heb je een tekort aan (goed) personeel? Ontdek hoe je goede nieuwe medewerkers vindt, ze snel en efficiënt inwerkt én ze aan jouw zaak bindt.