Wakkere leveranciers

Wie denkt dat je alleen een duurzaam menu kunt serveren als je dierlijke eiwitten vermijdt, heeft het mis. Ook mét vis en vlees kun je het verschil maken. Hoe? We spreken drie verspartners van Sligro die in hun bedrijfsvoering duurzaamheid naar een hoger plan tillen.

Nog geen halve minuut hebben mesheften ervoor nodig om zichzelf rechtop in te graven in het zand, bij voorkeur in ondiep water. “Op de zandbanken langs de kust staan vaak hele velden”, vertelt Dave Bout, mede-eigenaar van Seafarm. “Daar varen we stapvoets langs, om zoveel mogelijk mesheften te kunnen vangen. Bijkomend voordeel is dat we, door die trage snelheid, nauwelijks bijvangst hebben. Vissen zijn te snel voor ons.” Het Zeeuwse bedrijf Seafarm is vaste verspartner van Sligro en een van de vier Nederlandse partijen die op mesheften vist. Met jaarlijks anderhalf miljoen kilo mesheften - ook wel scheermessen genoemd - is Seafarm de kleinste speler in deze markt, maar wél de partij met het duurzaamste schip. Eind 2022 voer de KG-8 Ensis voor het eerst uit. Bout: “Het vorige schip was na 65 jaar wel aan vervanging toe. Bij het ontwerp van het nieuwe schip speelde duurzaamheid een essentiële rol. Dat geldt voor heel onze bedrijfsvoering. Zo varen we alleen uit op bestelling en gaan mesheften die nog niet volgroeid zijn direct terug in zee.”

De visserijbranche kampt met enorme uitdagingen, waaronder nieuwe visquota (na de Brexit mogen Nederlandse vissers minder vissen dan voorheen), stijgende gasolieprijzen, dalende koopkracht van consumenten en nieuwe regels en ambities van de overheid over bijvangst, natuurbescherming, energieopwekking op zee en vangstmethodes. “Het Bekijk de video over duurzame visserij van Seafarm hier: sligro.nl/duurzame-visserij scan mij is balanceren”, aldus Bout. “Maar met duurzame innovaties blijven visconsumptie en een gezond leven in zee absoluut mogelijk.” Met zijn nieuwe schip speelt hij in op meerdere pijlers van duurzame visserij: de CO2-uitstoot is met maar liefst 96% verminderd ten opzichte van zijn voorganger. Dat is deels te danken aan de maat - het nieuwe schip is zeven meter kleiner dan het vorige - maar meer nog aan innovatieve technieken, waaronder elektrische voortstuwing en nabehandeling van uitlaatgassen.

Ook wordt er gevist met een airlift-systeem, een duurzame vismethode die overigens ook al op het vorige schip werd toegepast. Bout licht het airlift-systeem toe: “De mesheften worden met behulp van luchtbelletjes door een buis omhoog gebracht naar het schip. Dat levert een grote energiebesparing op en zorgt voor minder bodemberoering. Ook houden de schelpdieren minder breuken over aan deze methode en ervaren ze minder stress, waardoor de schelp later beter zandvrij gemaakt kan worden. En dat is precies waar de Nederlandse markt om vraagt.” Seafarm is het enige Nederlandse vissersbedrijf dat met dit systeem werkt. Andere partijen maken vaak gebruik van een zuigpomp. Ook de bemanning is blij met het nieuwe schip, vertelt Bout: “Het is een comfortabele plek. Zo is er voor ieder bemanningslid een eigen hut met badkamer. We vinden namelijk dat we ons duurzame beleid ook moeten uitdragen naar ons personeel.”

Waar bij Seafarm innovatieve technieken worden gebruikt voor een duurzame bedrijfsvoering, kan soms juist een traditionele werkwijze het beste zijn voor dier en natuur. Dat geldt bijvoorbeeld voor de runderen die Natuurvlees leveren: prachtig ecologisch en duurzaam vlees van 100% Nederlandse, vrouwelijke runderen, die een groot deel van het jaar grazen in de natuur. De dieren blijven hun hele leven, tot de slacht, op dezelfde boerderij. Bijvoorbeeld bij het boeren bedrijf Van Lieshout Vleesvee in het Brabantse Middelbeers. “Dit zijn boeren met een fi losofi e”, licht Tjeerd Nuijen toe. Hij is voor Albron, de grootste cateraar van Nederland, verantwoordelijk voor de inkoop van onder andere vlees. Hij merkt dat hun klanten zoals Center Parcs vaker vragen naar duurzamere producten. Maar ook vanuit eigen overtuiging wordt bij Albron een bewust beleid gevoerd. Nuijen: “Dat heeft te maken met onze achtergrond; we zijn van oorsprong een stichting die is opgericht om sociale problematiek zoals armoede  en alcoholmisbruik te bestrijden. Die maatschappelijke betrokkenheid zit nog steeds in ons DNA.”

Nog zo’n vleesproduct met een verhaal, is de ‘ChefsKip scharrel’ van Sligro’s verspartner Ruig. De komende maanden zal Sligro voor alle botproducten, kipfilets en kippendijen van Ruig overstappen op de ChefsKip scharrel, herkenbaar aan het gouden label. Net als Natuurvlees is de ChefsKip scharrel een verantwoorde keuze. Zo leeft deze kip in stallen met een natuurlijk dag- en nachtritme en is er een overdekte uitloop. “Ze hebben meer ruimte dan de reguliere kip en er zijn ook strobalen, pikstenen en zitstokken aanwezig in de stallen. Daarnaast worden ze voor 70% gevoed met granen”, zegt Monique Starreveld, marketingmanager bij Ruig. Ze vertelt dat van broedei tot verpakking de keten van deze kip volledig in eigen beheer plaatsvindt. “De eieren worden bijvoorbeeld alleen gelegd door kippen uit eigen broederijen.” De ChefsKip scharrel voldoet aan de vereisten voor één ster van het Beter Leven-keurmerk. Voor de kippen wordt  het langzaamst groeiende ras gebruikt. Ze leven bovendien 30% langer dan de reguliere variant.

Niet alleen wat betreft dierenwelzijn zit je met ChefsKip scharrel dus goed, ook milieutechnisch is dit een betere keuze. Starreveld licht toe: “De mest van de dieren wordt veelal verwerkt voor onder meer energieproductie, akkerbouw en champignonteelt. En sowieso belast kip van alle vleessoorten het milieu het minst. Kippen hebben per kilo vlees namelijk minder voer nodig dan andere dieren, waardoor minder land, water en energie voor hun voer gebruikt hoeft te worden.” Volgens Starreveld is er nog een belangrijk pluspunt waarom chefs en horecaondernemers voor de ChefsKip scharrel moeten kiezen: “De smaak! Die is lekker vol en karakteristiek. Het vlees is ook sappiger en steviger dan dat van reguliere kip. En omdat de ChefsKip scharrel een mooiere vleesstructuur heeft, verliest het vlees veel minder vocht en gewicht bij de bereiding. Daardoor krijgt het vlees een mooie, bruine en knapperige korst bij het grillen.” In deze tijd waarin de marges in de horeca onder druk staan, is kip bovendien een betaalbaar alternatief voor rund of varken. Starreveld vervolgt: “Het imago van kip is momenteel echt bezig aan een comeback. Steeds meer chefs ontdekken dat je ook met kip een hoogwaardig eersteklas gerecht op tafel kunt zetten. En dat je, zeker met de ChefsKip scharrel, ook een goed verhaal aan je gasten te vertellen hebt. Horecaondernemers kunnen deze kip dus met een gerust hart op hun kaart zetten.” Dave Bout van Seafarm verwacht dat duurzaam consumeren binnen afzienbare tijd de normaalste zaak van de wereld wordt: “Een paar jaar geleden vertelde ik nog geregeld dat ik zonnepanelen had geïnstalleerd en van het gas af was. Die zaken worden langzaamaan de norm. Ook een duurzaam menu is dichterbij dan je denkt.”